Файл:The cell 01.jpg
Повна роздільність (3900 × 2700 пікселів, розмір файлу: 2,34 МБ, MIME-тип: image/jpeg)
  | Зображення містить цифрові «водяні знаки» або вказівку авторства на самому зображенні. Це зображення (або всі зображення на цій сторінці або в категорії) має бути адаптоване з видаленням «водяних знаків». Використання водяних знаків не заохочується згідно політиці Вікімедіа. Якщо доступна версія без водяних знаків, будь ласка, завантажте її з тим же ім'ям файлу, а потім видаліть цей шаблон. Після усунення водяного знака переконайтеся, що інформація в EXIF-тегах не порушена, і додайте шаблон {{Metadata from image}} або {{Attribution metadata from licensed image}}.
Якщо стара версія ще корисна, наприклад, якщо втрати при усуненні водяного знака значні, завантажте нову версію під іншою назвою (наприклад, [[File: Mount Everest.jpg]] → [[File: Mount Everest - no watermark.jpg]]. Після завантаження зображення без водяних знаків необхідно помістити шаблон: {{superseded|File: Mount Everest - no watermark.jpg|image without watermarks}}, замінивши ім'я файлу на необхідне. |
Опис файлу
| Опис |
हिन्दी: कोशिका सजीवो के शरीर की संरचनात्मक एवं क्रियात्मक इकाई है
कोशिका की खोज रॉबर्ट हुक ने 1665 में बोतल की कार्क की एक पतली परत के अध्ययन के आधार पर मधुमक्खी के छत्ते जैसे कोष्ठ देखे और इन्हें कोशा नाम दिया। यह तथ्य उनकी पुस्तक माइक्रोग्राफिया में छपा। राबर्ट हुक ने कोशा-भित्तियों के आधार पर कोशा शब्द प्रयोग किया। 1674 एंटोनी वॉन ल्यूवेन्हॉक ने जीवित कोशा का सर्वप्रथम अध्ययन किया।उन्होंने जीवित कोशिका को दाँत की खुरचनी में देखा था । 1831 में रॉबर्ट ब्राउन ने कोशिका में 'ककेंद्रक एवं केंद्रिका' का पता लगाया। तदरोचित नामक वैज्ञानिक ने 1824 में1831 में रॉबर्ट ब्राउन ने कोशिका में 'ककेंद्रक एवं केंद्रिका' का पता लगाया। तदरोचित नामक वैज्ञानिक ने 1824 मे cell theory का विचार प्रस्तुत किया, परन्तु इसका श्रेय वनस्पति-विज्ञान-शास्त्री श्लाइडन (Matthias Jakob Schleiden) और जन्तु-विज्ञान-शास्त्री श्वान (Theodor Schwann) को दिया जाता है जिन्होंने ठीक प्रकार से cell theory को (1839 में) प्रस्तुत किया और बतलाया कि 'कोशिका पौधों तथा जन्तुओं की रचनात्मक इकाई हैं।' 1855 : रुडॉल्फ विर्चो ने विचार रखा कि कोशिकाएँ सदा कोशिकाओं के विभाजन से ही पैदा होती हैं। 1953: वाट्सन और क्रिक (Watson and Crick) ने डीएनए के 'डबल-हेलिक्स संरचना' की पहली बार घोषणा की। 1981: लिन मार्गुलिस (Lynn Margulis) ने कोशिका क्रम विकास में 'सिबियोस' (Symbiosis in Cell Evolution) पर शोधपत्र प्रस्तुत किया। 1888: में वाल्डेयर (Waldeyer) ने गुणसूत्र (Chromosome) का नामकरण किया । 1883: ईमें स्विम्पर (ने पर्णहरित (Chloroplast) Schimper) का नामकरण किया । 1892: में वीजमैन (Weissman) ने सोमेटोप्लाज्म (Somatoplasm) एवं जर्मप्लाज्म (Germplasm) के बीच अंतर स्पष्ट किया। 1955: में जी.इ पैलेड (G.E. Palade) ने राइबोसोम (Ribosome) की खोज की (cell theory) का विचार प्रस्तुत किया, कोशिकाएँ दो प्रकार की होती हैं, प्रोकैरियोटिक कोशिका (prokaryotic cells) तथा यूकैरियोटिक कोशिका (eukaryotic cell) प्रोकैरियोटिक कोशिकाएँ प्रायः स्वतंत्र होती हैं जबकि यूकैरियोटिक कोशिकाएँ, बहुकोशीय प्राणियों में पायी जाती हैं। प्रोकैरियोटिक कोशिका में कोई स्पष्ट केन्द्रक नहीं होता है। केन्द्रकीय पदार्थ कोशिका द्रव में बिखरे होते हैं। इस प्रकार की कोशिका जीवाणु तथा नीली हरी शैवाल में पायी जाती है। सभी उच्च श्रेणी के पौधों और जन्तुओं में यूकैरियोटिक प्रकार की कोशिका पाई जाती है। सभी यूकैरियोटिक कोशिकाओ में संगठित केन्द्रक पाया जाता है जो एक आवरण से ढका होता है। इसके भीतर निम्नलिखित संरचनाएँ पाई जाती हैं:- (1) केंद्रक एवं केंद्रिका (2) जीवद्रव्य (3) गोल्गी सम्मिश्र या गोल्गी यंत्र (4) कणाभ सूत्र (5) अंतर्प्रद्रव्य डालिका (6) गुणसूत्र (पितृसूत्र) एवं जीन (7) राइबोसोम तथा सेन्ट्रोसोम (8) लवक
केंद्रक --- कोशिका के समस्त कार्यों का यह संचालन केंद्र होता है। जब कोशिका विभाजित होती है तो इसका भी विभाजन हो जाता है। केंद्रक कोशिका के भीतर एक तरल पदार्थ कोशिकाद्रव्य (cytoplasm) में प्राय: तैरता रहता है। केंद्रिका (Nucleolus) प्रत्येक केंद्रक में एक या अधिक केंद्रिकाएँ पाई जाती हैं। कोशिका विभाजन की कुछ विशेष अवस्था में केंद्रिका लुप्त हो जाती, किंतु बाद में पुन: प्रकट हो जाती है। केंद्रिका के भीतर रिबोन्यूक्लीइक अम्ल (ritioncleric acid or RNA) तथा कुछ विशेष प्रकार के एंज़ाइम अधिक मात्रा में पाए जाते हैं। केंद्रिका सूत्रण (mitosis) या सूत्री विभाजन में महत्वपूर्ण भूमिका अदा करते हैं। जीवद्रव्य (protoplasm) यह एक गाढ़ा तरल पदार्थ होता है जो स्थानविशेष पर विशेष नामों द्वारा जाना जाता है;English: Cell is the structural and functional unit of living organisms.
Cell discovery Robert Hooke observed a beehive-like vault in 1665 based on a study of a thin layer of bottle cork And named them Kosha. This fact was featured in his book Micrographia. Robert Hooke used the term kosha based on kosha-reefs. |
| Час створення | |
| Джерело | Власна робота |
| Автор | ROCKING RAJ SAINI |
Ліцензування
- Ви можете вільно:
- ділитися – копіювати, поширювати і передавати твір
- модифікувати – переробляти твір
- При дотриманні таких умов:
- зазначення авторства – Ви повинні вказати авторство, надати посилання на ліцензію і вказати, чи якісь зміни було внесено до оригінального твору. Ви можете зробити це в будь-який розсудливий спосіб, але так, щоб він жодним чином не натякав на те, наче ліцензіар підтримує Вас чи Ваш спосіб використання твору.
- поширення на тих же умовах – Якщо ви змінюєте, перетворюєте або створюєте іншу похідну роботу на основі цього твору, ви можете поширювати отриманий у результаті твір тільки на умовах такої ж або сумісної ліцензії.
Історія файлу
Клацніть на дату/час, щоб переглянути, як тоді виглядав файл.
| Дата/час | Мініатюра | Розмір об'єкта | Користувач | Коментар | |
|---|---|---|---|---|---|
| поточний | 17:46, 11 серпня 2019 | | 3900 × 2700 (2,34 МБ) | ROCKING RAJ SAINI | User created page with UploadWizard |
